Czasem podczas czytania w Internecie lub w książce napotykam na niezrozumiałe słowo, takie jak na przykład "ciało niebieskie". Czy to odnosi się do ciała fizycznego w kolorze niebieskim? Jakie jest jego prawdziwe znaczenie tego określenia? Jak można to zweryfikować? W przypadku słów pisanych, często możemy skorzystać z tradycyjnych słowników języka polskiego, w których alfabetycznie szukamy słowa, zaczynając od liter "C", a następnie przeszukujemy wpisy zaczynające się od "Ci", aby znaleźć definicję określenia "ciało niebieskie". Tam będzie napisane, że oznacza ono obiekt znajdujący się poza Ziemią w przestrzeni wszechświata. Dzięki takiej procedurze mamy pewność, co dane słowo oznacza.

Jak można to zrobić w przypadku znaku migowego?

Osoby głuche używają języka migowego jako języka ojczystego, ale czy są w stanie przetłumaczyć znaki migowe na język polski? Natomiast, jeśli osoba słysząca, chce nauczyć się języka migowego i natknie się na nieznany znak migowy, co może zrobić, jeśli nie ma możliwości zapytania o jego znaczenie?

Czy istnieje sposób, aby zweryfikować znaczenie danego znaku migowego?
Chcielibyśmy poinformować, że w Internecie dostępny jest Korpusowy Słownik Polskiego Języka Migowego. 

Najpierw naukowcy przygotowali odpowiednie filmy, następnie poprosili głuchych, żeby ci opowiedzieli w języku migowym historie zawarte w filmach i nagrali te wypowiedzi. Następnie wyodrębnili znaki migowe użyte w wypowiedziach głuchych. Ostatecznie znaki te zostały dodane do korpusu PJM.

Jak korzystać z tego słownika?
W Internecie wystarczy wpisać "słownik PJM" i przejść na jego główną stronę. Po przewinięciu strony w dół myszką zauważymy pole wyszukiwania, w którym dostępne są dwie opcje: "parametry znaku" oraz "zaawansowane". Teraz skoncentrujmy się na parametrach znaków migowych. W pierwszym punkcie mamy kształt dłoni. Czym on jest? Na przykład, kształt z alfabetu palcowego "A" z dodatkowym ruchem kciuka i podobnie w przypadku "B". Wybieramy odpowiedni kształt zgodnie z wybranym znakiem migowym i kontynuujemy. Następnie mamy informację o lokalizacji znaku, czy znajduje się przed ciałem, na twarzy, policzku czy palcach. Wskazujemy miejsce występowania znaku migowego. Na końcu znajdują się dodatkowe parametry, takie jak znak dwuręczny lub ewentualne zmiany w układzie dłoni, na przykład, "ak" jako tak. Wybieramy odpowiednie parametry, a system prezentuje wyniki znaków migowych.

Przygotuję dla ciebie zdanie przykładowe: jako osoba słysząca lub głucha, możemy zauważyć pewien znak migowy ("..."). Jak go przetłumaczyć na język polski? Co to znaczy? Jak to sprawdzić? Zaczynamy od fragmentu znaku, który jest wykonywany prawą ręką, oznaczamy go jako "B z kciukiem", co daje "B1”. Następnie, w sekcji dotyczącej kształtu dłoni w narzędziu wyszukiwania, znajdujemy odpowiedni rysunek i zaznaczamy wybrany kształt. Następnie określamy lokalizację znaku - czy znajduje się przed ciałem czy twarzą? Wybieramy "przed ciałem". Czy jest to znak dwuręczny? Oczywiście, wybieramy ten parametr. Na zakończenie klikamy przycisk "Wyszukaj". W wynikach próbujemy odnaleźć wybrany znak, a następnie uzyskujemy jego opis. Ten konkretny znak jest nazywany "potrzebny" i jest tam także dalszy opis.  W ten sposób samodzielnie uczymy się i sprawdzamy znaczenie znaków migowych bez konieczności pomocy innych osób.

Teraz skierujmy uwagę na drugą opcję wyszukiwania, czyli zaawansowaną, dedykowaną osobom, które potrafią samodzielnie określić znaczenie znaków migowych. Na przykład, zastanówmy się, w jakim kontekście używany jest znak "potrzebować" – czy jest on przymiotnikiem, czy czasownikiem?  Takie informacje znajdziemy w sekcji "Użycie", gdzie mamy listę opcji do wyboru. W polu "dodatkowe" możemy wprowadzić dodatkowe kryteria, które pomogą w precyzyjnym wyszukaniu znaku. Czy chcielibyśmy również uwzględnić kategorię, na przykład odnoszącą się do cech ludzi? Nie pasuje. Wydaje się, że bardziej adekwatne jest rozważenie kategorii czasowników. Dzięki temu uzyskamy bardziej konkretne wyniki. Mamy nadzieję, że ten słownik języka migowego przyczyni się do skuteczniejszej nauki języka migowego i wzbogaci polskie słownictwo.